خشکسالی به‌‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های تغییرات اقلیمی، تأثیرات مخربی بر تولید میوه دارد و استفاده از ارقام و پایه های متحمل به تنش خشکی یکی از راه‌‌های کاهش اثرات این تنش می باشد. این پژوهش به‌‌منظور ارزیابی تحمل به خشکی پنج گونه و هیبرید بین گونه‌ای بادام(Prunus elaeagnifolia، P. scoparia، P. eburnea، هیبرید طبیعی P. scoparia × P. elaeagnifolia و پایه تجاری هیبرید گارنم (Prunus dulcis × P. persica) یا GN)در شرایط کشت بافت در سال 1401 در آزمایشگاه گروه باغبانی دانشگاه شیراز انجام شد. ریزنمونه‌های نوک شاخه پس از ضدعفونی در محیط کشت MSحاویGA₃ (4 mg L-1)، IBA (0.1 mg L-1) و TDZ (1 mg L-1)کشت شدند. گیاهچه‌های تولیدشده تحت تیمارهای تنش خشکی (0، 5/3و 7درصد پلی اتیلن گلایکول)قرار گرفتند و شاخص‌های رشدی شامل طول ساقه، وزن تر و خشک، و تعداد برگ سالم و نکروزه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد P. eburnea با بیشترین طول ساقه (03/3 سانتی‌متر)، وزن تر (87/3 گرم) و وزن خشک (44/0گرم) متحمل‌ترین گونه بود، در حالی که GNحساس‌ترین رفتار را نشان داد. افزایش سطح PEG منجر به کاهش معنی‌دار رشد در تمام گونه‌ها و هیبرید‌های بین گونه‌ای شد. گونه‌ها و هیبرید‌های بین گونه‌ای وحشی نسبت به پایه تجاری برتری واضحی در تحمل به خشکی داشتند. این یافته‌ها مؤید قابلیت بالای روش‌های درون‌شیشه‌ای برای غربالگری اولیه گونه‌ها و هیبرید‌های بین گونه‌ای متحمل و کاربرد آنها در برنامه‌های اصلاحی است.
Rezaei A, Gharaghani A, Eshghi S, Nazari M. Morphological Response of Selected Almond Species and Interspecific Hybrids to Drought Stress under In vitro Conditions. IJHST 2025; 26 (1) :65-78 URL: http://journal-irshs.ir/article-1-725-fa.html
رضایی امیر، قرقانی علی، عشقی سعید، نظری منصوره. پاسخ مورفولوژیک برخی از گونه‌ها و هیبرید‌های بین گونه‌ای بادام به تنش خشکی در شرایط درون شیشه‌ای. مجله علوم و فنون باغبانی ایران. 1404; 26 (1) :65-78
