گیاه زنیان با نام علمی Trachyspermum ammiL.از تیره چتریان است. با استفاده از فن کشت بافت گیاهی، میتوان تنوع ژنتیکی گیاهان را در یک محیط کنترلشده حفظ کرد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر غلظتهای نانوذراتZnOو TiO2 و کیفیت نورهای مختلف روی رویانزایی رویشی و باززایی بود. آزمایش حاضر بهصورت فاکتوریل(فاکتورها شامل اکوتیپ، نانوذرات، طیف نوری) بر پایه طرح بهطورکامل تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. پس از افزودن دی اکسید تیتانیوم (TiO2) و اکسید روی (ZnO)به محیط کشت MS، ریزنمونهها در طیفهای نوری قرمز، آبی و ترکیب آبی و قرمز قرار گرفتند. در این مطالعه با بهکارگیری نانوذرات درصد آلودگی قارچی و باکتریایی نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. با افزایش غظت نانوذره TiO2تحت تیمار طیف ترکیب آبی و قرمز درصد آلودگی به صفر رسید. همچنین بالاترین القای پینه، رویان رویشی و باززایی برای نانوذره TiO2تحت تیمار طیف ترکیبی آبی و قرمز در اکوتیپ شیراز و اردبیل مشاهده شد. طیف نور آبی بیشترین تاثیر را در جذب و کنترل آلودگی برای نانوذرهZnO داشت. با افزایش شدت نور جذب نانوذره ZnO کاهش و آلودگی افزایش یافت. در محیط کشت TiO2با غلظت 10 میلیگرم بر لیتر تحت تیمار ترکیب نور آبی و قرمز فعالیت یاختههای رویانزا افزایش یافت. با افزایش نانوذره و شدت نور بالا، فعالیت رادیکالهای آزاد و آنزیم پلی فنول اکسیداز متوقف شده و جذب مادههای غذایی توسط یاختههای در حال رشد افزایش یافت. در تیمار شاهد گیاهان باززایی شده به توده سفید رنگی تبدیل و در نهایت باعث مرگ پینه القا یافته، رویانزا و گیاهچههای باززا میشود.مطالعه حاضر با بهکارگیری نانوذرات TiO2 و ZnOموفق به ارایه یک پروتکل موثر و مفید برای القای رویان رویشی و باززایی در کمترین زمان در محیط کشت شد.
Moradi N, Sadat Noori S A, Dumani Y, Amini F. Assessment of the Effect of Optical Spectra (LED) and TiO2 and ZnO Nanoparticles on Vegetative Embryogenesis and Regeneration of Some Ecotypes in Ajowan (Trachyspermum ammi L.). IJHST 2022; 23 (3) :447-462 URL: http://journal-irshs.ir/article-1-521-fa.html
مرادی نرگس، سادات نوری سید احمد، دومانی یاسین، امینی فاطمه. ارزیابی تاثیر طیفهای نوری (LED) و نانو ذرات TiO2 و ZnO بر رویانزایی رویشی و باززایی برخی اکوتیپهای زنیان. مجله علوم و فنون باغبانی ایران 1401; 23 (3) :462-447