فالانوپسیساز گیاهان زینتی ارزشمند در دنیا می‌‌باشد. معمول‌‌ترین روش افزایش آن کشت درون‌‌شیشه‌‌ای است. در گیاهان کشت‌‌بافتی، فتوسنتز زیر تاثیر عوامل زیادی قرار می‌‌گیرد و نقش دقیق آن در رشد و نمو گیاهان کشت بافتی شناخته نشده است. در پژوهش حاضر، عملکرد فتوسنتزی بر اساس تبادل‌های گازی و فلورومتری در گیاهچه‌‌های فالانوپسیس (با سازوکار فتوسنتزی CAMاختیاری)، در شرایط درون‌‌شیشه‌‌ای در دو دوره زمانی 2 هفته‌‌ای و 8 هفته‌‌ای و در 4 زمان مختلف در شبانه‌‌روز مورد بررسی قرار گرفت. هدف بررسی رفتار روزنه‌‌ای و عملکرد فتوسنتزی گیاهچه‌‌های فالانوپسیس در شرایط درون‌‌شیشه‌‌ای بود. یافته‌‌های تبادل‌های گازی و فلورومتری نشان دادند که میزان سرعت فتوسنتز و عملکرد کوانتومی گیاهچه‌‌ها در شرایط درون‌‌شیشه‌‌ای به توانمندی گیاه در ایجاد سازگاری در یاخته‌‌‌های گیاهی نسبت به شرایط درون‌‌شیشه‌‌ای بستگی دارد. دوره کشت بلندمدت نسبت به دوره کوتاه‌‌مدت عملکرد فتوسنتزی و کوانتومی بهتری داشت و میزان فرونشست غیرفتوشیمیائی (NPQ) و هدررفت حرارتی کمتری مشاهده شد. عملکرد روزنه‌‌ها به دلیل قرارگیری طولانی‌‌مدت در رطوبت بالا مختل شده و تأثیر روزنه‌‌ها در فرایند فتوسنتز در گیاهچه‌‌ها به تقریب بی‌‌تأثیر بود. با توجه به یافته‌‌ها، گیاهچه‌‌های فالانوپسیس با سازوکار فتوسنتزیCAMاختیاری در شرایط درون‌‌شیشه‌‌ای، کنترل بهتری در رویارویی با شرایط تنش‌‌زا دارد و عملکرد فتوسنتزی و فیزیولوژیکی بهتری را نشان خواهد داد.
Shokri S, Babaei A, Ahmadi N, Mokhtassi-Bidgoli A, Aliniaeifard S. Effect of in vitro Culture Period on the Photosynthesis of Phalaenopsis amabilis Plantlets. IJHST 2023; 24 (2) :275-286 URL: http://journal-irshs.ir/article-1-629-fa.html
شکری صدیقه، بابایی علیرضا، احمدی نیما، مختصی بیدگلی علی، علی نیائی فرد ساسان. تاثیر طول دوره کشت درون شیشه‌‌ای بر فتوسنتز گیاهچه‌‌های فالانوپسیس. مجله علوم و فنون باغبانی ایران. 1402; 24 (2) :275-286
