ریزپیوندی روش مهمی از ریزافزایی می‌باشد که طیف وسیعی از گونه‌های گیاهی به‌ویژه گیاهان چوبی را شامل می‌شود. در دهه گذشته، ریزپیوندی تبدیل به یک راهکار ارزشمند برای تسهیل در بازیابی شاخه و سازگاری گونه‌های باغبانی در شرایط آزمایشگاهی (In vitro) و آزاد (In vivo) شده است. اینآزمایشبهمنظور مطالعهریزپیوندی پسته(Pistacia vera L.) در شرایط برون شیشهای و برهمکنش تنظیم‌کننده رشد و همزیستی قارچ ریشه بر گیرایی و استقرار دانهال‌‌های ریزپیوندیصورتگرفت.پیوندکهاازسرشاخههایسالجاریدرختان بالغ 7-6 ساله رقم احمد آقاییتهیهورویپایههای14 روزهبذری رقم قزوینیدرشرایطکنترل شده ریزپیوندیشدند.مایه‌کوبی گیاهان با قارچ Funneliformismosseae برای بررسی اثر همزیستی قارچ ریشه بر گیرایی و استقرار دانهال‌‌های پیوندی همزمان با کشت بذر انجام شد. پیوندکها پس از غوطهوری در محلول اسید آسکوربیک (صفر و 400 میلی‌‌گرم بر لیتر) به‌‌مدت 60 دقیقه، توسط اسید ایندول بوتریک (صفر، 50 و 100 میلی‌‌گرم بر لیتر) و بنزیل آدنین (صفر، 40 و 80 میلی‌‌گرم بر لیتر) تیمار شدند. نتایج نشان داد که مایه‌کوبی قارچ ریشه بر مولفه‌هایی مانند درصد گیرایی پیوند، درصد زنده‌مانی، رشد پیوندک، وزن خشک پیوندک و تعداد برگ تأثیر مثبت داشت. با کاربرد تنظیم کننده رشد، میزان موفقیت ریزپیوندی افزایش یافت به‌طوری که سطح 100 میلی‌‌گرم بر لیتر اسید ایندول بوتریک و 40 میلی‌‌گرم بر لیتر بنزیل آدنین موثرتر مشاهده شد. در این پژوهش، تیمار اسید آسکوربیک اثرات متفاوتی داشت اما در بیشتر موارد اثر معنی‌داری بر ریزپیوندی نداشت حتی در ترکیب با تنظیم کننده رشد اثر منفی داشت. با توجه به نتایج به‌دست آمده از این پژوهش بهنظر می‌رسد که استفاده از تنظیم کننده رشد و قارچ ریشهها بر درصد زنده‌مانی گیاهان ریزپیوند شده اثر مثبت داشته و این گیاهان بقاء بیشتری داشتند.
Sadeghi 1, Shamshiri 2 H, bagheri V, Javanshah A. Interaction of Growth Regulators and Arbescular Mycorrhizal Fungi on In Vivo Micrografting of Pistachio (Pistasia vera L.). IJHST 2023; 24 (2) :197-212 URL: http://journal-irshs.ir/article-1-605-fa.html
صادقی زینب، شمشیری 2- محمد حسین، باقری واحد، جوانشاه 4- امان الله. برهمکنش تنظیم‌کننده‌های رشد و قارچ ریشه - آربسکولار بر ریزپیوندی برون شیشهای پسته. مجله علوم و فنون باغبانی ایران. 1402; 24 (2) :197-212
