بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، AREEO، تبریز، ایران
چکیده: (1283 مشاهده)
مطالعه تنوع ریخت‌شناسی نژادگان‌‌های بومی بادام با هدف انتخاب و معرفی رقم‌های جدید اهمیت دارد. در این پژوهش 30 نژادگان بومی جمع‌‌آوری شده و شش رقم تجاری بادام از نظر 22 ویژگی کمی و کیفی خشک‌‌میوه و مغز ارزیابی شدند. برای ویژگی‌های وزن خشک‌‌میوه، رنگ، استحکام و بازشدن پوسته چوبی، طعم مغز و درصد مغز میان نژادگان‌‌ها تنوع بالایی مشاهده گردید. تجزیه خوشه‌‌ای بر‌‌اساس ویژگی‌های شاخص، این نژادگان‌‌ها را به پنج گروه جدا نمود. نژادگان‌‌های ALC203، ALC413و رقم‌های نون‌‌پاریل، یلدا و منقا که در خوشه دوم قرار گرفتند، پوست نازک و درصد بالای مغز داشتند که برای مصرف آجیلی اهمیت دارند. در تجزیه به مؤلفه‌های اصلی بر اساس میانگین 10 ویژگی شاخص، سه مؤلفه اصلی اول در مجموع 75/80 % از تنوع ویژگی‌ها را توجیه کردند، به‌طوری که در مؤلفه اصلی اول وزن خشک‌‌میوه، ضخامت و استحکام پوسته چوبی و در مؤلفه اصلی دوم ابعاد خشک‌‌میوه و مغز دارای بیشترین سهم در تفکیک نژادگان‌‌ها بودند. استحکام پوسته چوبی با ضخامت پوسته و وزن خشک‌‌میوه همبستگی مثبت معنی‌‌داری داشت. درصد مغز با ضخامت پوسته چوبی و استحکام آن همبستگی منفی، اما با باز شدن پوسته همبستگی مثبت و معنی‌‌دار داشت. این نتیجه‌ها برای گزینش نژادگان‌‌های امیدبخش بادام مفید می‌‌باشند.
ZARRINBAL M, FATHI H, DEJAMPOUR J, MOUSAVI ZADEH S A. Nut and Kernel Characteristics of Some Almond Cultivars and Genotypes in Northwest of Iran. IJHST 2020; 21 (4) :395-414 URL: http://journal-irshs.ir/article-1-409-fa.html
زرین بال محمد، فتحی حسین، دژم پور جلیل، موسوی زاده سید علی. ویژگی‌های خشک‌‌میوه و مغز برخی از رقم‌ها و نژادگان‌‌های بادام شمال غرب ایران. مجله علوم و فنون باغبانی ایران. 1399; 21 (4) :395-414
