جواد صادقی فراغه، همایون فرهمند فرهمند، فاطمه نصیبی ، فخرالسادات حسینی تربتی،
جلد ۱۷، شماره ۲ - ( تابستان ۱۳۹۵ )
چکیده
ژربرا جزو ده گل شاخه بریدنی برتر جهان است و ارزش تجاری بالایی دارد، ولی کوتاهی عمر گلجایی آن در اثر خمیدگی یا شکستن گردن و پژمردگی، از مهمترین چالشهای پس از برداشت این گل شاخه بریدنی محسوب میشود. نیتریک اکسید (NO) یک مولکول پیامبر در گیاهان است که در فرایندهای فیزیولوژیکی گوناگونی نقش دارد. در این پژوهش اثر نیتریک اکسید بر عمر گلجایی، پاسخهای فیزیولوژیک و ضد اکسیدانی و کاهش خمیدگی ساقه گل شاخه بریدنی ژربرا در سه رنگ زرد، قرمز و صورتی بررسی شد. در این پژوهش همچنین ویژگیهای ساختاری و بافتشناسی ساقه گل ژربرا نیز پس از تیمارهای نیتریک اکسید بررسی شد. این پژوهش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی با دو فاکتور شامل گل شاخه بریدنی ژربرا (سه رنگ) و سه غلظت NO (۲۵/۰، ۵/۰ و ۱ میکرومولار) در ۳ تکرار انجام و آب مقطر نیز به عنوان شاهد استفاده شد. نتیجههای این پژوهش نشان داد که تمام غلظتهای سدیم نیترو پروساید (SNP) به کار رفته دارای ویژگی ضد اکسیدانی بود و توانایی افزایش فعالیت دفاعی گیاه را داشت. بر اساس نتیجههای به دست آمده و بدون در نظر گرفتن رقم، بیشترین عمر گلجایی و کمترین مقدار مالون دآلدهید و مقدار پراکسید هیدروژن در تیمار SNP یک میکرومولار دیده شد. یافتههای این پژوهش نشان داد SNP نه تنها عمر گلجایی، فعالیت آنزیمهای ضد اکسیدان و فنیل آلانین آمونیالیاز را افزایش داد بلکه فعالیت آنزیم پلیفنل اکسیداز را به طور معنیداری کاهش داد. علاوه بر این، NO با افزایش ساخت لیگنین و افزایش استحکام بافت پارانشیمی باعث حفظ گیاه شده و خمیدگی ساقه را کاهش داد که به احتمال این پدیده از راه انگیزش فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز میباشد.
