برای ارزیابی اثر تنش خشکی بر شاخصهای تنژیدن بذر و رشد گیاهچه در اکوتیپهای مختلف یونجهباغی (Securigera variaL.)آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بهطور کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. بذر 10 اکوتیپ بومی این گونه از مناطق همدان، نهاوند، پاوه، سمنان، سنندج، سروآباد، سقز، کرمانشاه، ایلام و مریوان جمعآوری شدند. سپس تنش خشکی با بهرهگیری از محلول PEG6000در سطوح صفر (شاهد)، 2-، 4-، 6- و 8- بار، درون پتریدیش اعمال شد. پس از 14 روز، شاخصهای تنژیدن و رشد گیاهچه اندازهگیری شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت تنش خشکی از صفر (شاهد) تا 8- بار، شاخصهای تنژیدن و رشد گیاهچه بهطور معنیداری کاهش یافت. در اکوتیپ مریوان، درصد تنژیدن از 100% در تیمار شاهد به 67/37% و سرعت تنژیدن از 29/5 به 73/0 در سطح تنش 8- بار، کاهش یافت. با افزایش سطح تنش، میانگین تنژیدن روزانه و سرعت تنژیدن روزانه کاهش یافت ولی میانگین زمان تنژیدن و ضریب سرعت تنژیدن افزایش یافت. همچنین طول ریشهچه و ساقهچه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر در تمام اکوتیپها کاهش یافت و ضریب آلومتریک، بهویژه در اکوتیپهایی مانند سنندج، مریوان و سقز نیز کاهش معنیداری نشان داد. در مجموع، تنش خشکی با تأثیر بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و کاهش کارایی جذب آب، موجب افت یکنواختی و بنیه بذر شد. براساس واکاوی خوشهبندی سلسلهمراتبی، اکوتیپهای نهاوند و سمنان، در بیشتر سطوح خشکی عملکرد بالایی داشتند و در گروه مقاوم قرار گرفتند و میتوانند در برنامههای بهنژادی و کشت در شرایط کمآبی، مورد بهرهبرداری قرار گیرند.
Saberfar R, Nazari F, Heidari G, Babaei S, Ayoub Molaahmad Nalousi A. Evaluation of Drought Tolerance Potential at the Germination Stage in Different Ecotypes of Crownvetch (Securigera varia L.), a Native Species with Ornamental Value and Landscaping Applications. IJHST 2025; 26 (3) :201-218 URL: http://journal-irshs.ir/article-1-737-fa.html
صابرفر رحیمه، نظری فرزاد، حیدری غلامرضا، بابایی سیروان، ملا احمد نالوسی ایوب. ارزیابی پتانسیل تحمل به خشکی در مرحله تنژیدن بذر اکوتیپهای مختلف یونجهباغی (Securigera varia L.) بهعنوان گونه بومی با قابلیت زینتی و کاربرد در فضای سبز. مجله علوم و فنون باغبانی ایران. 1404; 26 (3) :201-218