نگهداری طولانی‌مدت گرده ازنظر اصلاحی، اطمینان از گرده‌افشانی باغ‌های درختان میوه و همچنین ارزیابی ژرم پلاسم درختان میوه دارای اهمیت زیادی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر دما و مدت‌زمان نگهداری بر جوانه‌زنی و بررسی مرفولوژی دانه گرده برای تعیین روابط بین‌گونه‌ای و درون‌گونه‌ای برخی از ارقام زودرس و میان‌رس گلابی آسیاییبا رقم شاه‌میوه، برای استفاده بیشتر در حفاظت و پرورش این ارقام انجام شد. بررسی خصوصیات مورفولوژی دانه گرده با استفاده از میکروسکوپ الکترونی در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام گردید، تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد در محور قطبی (P)، محور استوایی (E)، طول شیار، عرض برآمدگی و فرورفتگی شیار بین ارقام نشان داد. تغییرهای طول محور قطبی از 82/15 تا 77/23 میکرومتر و طول محور استوایی از 86/35 تا 39/45 میکرومتر متغیر بود و می‌تواند به شناسایی ارقام کمک کند. همچنین جوانه‌زنی دانه های گرده در شرایط آزمایشگاهی پس از 3، 6، 9، 12 ماه نگهداری در سه دمای 4، 24 و 20- درجه سلسیوس نشان داد که با افزایش زمان نگهداری، درصد جوانه‌زنی تمامی تیمارها به طور معنی‌داری کاهش یافت و پس از 12 ماه نگهداری درصد جوانه‌زنی گرده تحت تیمار دمای اتاق(RT)تقریباً صفر بود بطوریکه زنده‌مانی خود رانسبت به دمای 20- و 4 درجه سلسیوس سریعتر از دست دادند، رقم KS9 با بیشترین درصد جوانه‌زنی (08/87) در دمای یخچال و رقم KS6 با 25/81 درصد جوانه‌زنی در دمای فریزر (20- درجه سلسیوس) زنده مانی خوبی را نشان دادند و ارقام KS13، KS7 نیز در دمای 4 درجه سلسیوس بیشترین درصد جوانه‌زنی را داشتند؛ بنابراین می‌توان برای اهداف اصلاحی، نگهداری ژرم پلاسم و تلاقی بین ارقامی که در زمان‌های مختلف گل می‌دهند، از ارقام KS9، KS6، KS13 و KS7 استفاده نمود.
Vahedi F, Arzani K. The study on the Pollen Morphology and the Effect of Temperature and Storage Period on Pollen Germination of the Early and Mid-maturing Asian Pear (Pyrus serotina Rehd.) and European Pear (Pyrus communis L.) cv. `Shahmiveh’. IJHST 2024; 25 (4) :487-500 URL: http://journal-irshs.ir/article-1-691-fa.html
واحدی گردویشه فاطمه، ارزانی کاظم. مطالعه مورفولوژی و تأثیر دما و مدت نگهداری بر جوانه‌زنی گرده برخی از ارقام زودرس و میان‌رس گلابی آسیایی (Pyrus serotina Rehd) و رقم شاه‌میوه گلابی اروپایی (Pyrus communis L.). مجله علوم و فنون باغبانی ایران. 1403; 25 (4) :487-500
