:: جلد 17، شماره 2 - ( تابستان 1395 ) ::
جلد 17 شماره 2 صفحات 192-181 برگشت به فهرست نسخه ها
اثر مدت زمان استخراج بر محتوا و ترکیب‌های اسانس دو گونه آویشن شیرازی و دنایی در مرحله گل‌دهی
شراره نجفیان، محمدعلی شاهچراغی، وحید روشن
چکیده:   (3545 مشاهده)
جنس آویشن به دلیل خاصیت دارویی و زیستی یکی از جنس­های مهم و به طور کامل شناخته شده است. آویشن شیرازی و دنایی دو گیاه دارویی ارزشمند هستند که در طب سنتی ایران به طور گسترده از دیرباز استفاده می­شده­اند. اسانس این گونه­ها یک منبع غنی از تیمول است و به همین دلیل ویژگی ضد میکروبی و ضد اکسیدانی دارد. در این پژوهش اندام هوایی گیاهان آویشن شیرازی و آویشن دنایی در مرحله رشد زایشی جمع‌آوری و در سایه خشک شدند. عمل اسانس­گیری برای هر گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر در 3 تیمار زمانی یک، دو و سه ساعته و با 3 تکرار انجام شد. اسانس‌های استخراج شده هر تیمار با هم مخلوط و ترکیب اسانس‌های مخلوط شده با دستگاه GC و GC/MS شناسایی و تجزیه تحلیل شدند. بیشترین درصد اسانس در گیاه آویشن شیرازی در تیمار دو ساعت و در گیاه آویشن دنایی در تیمار یک و سه ساعت مشاهده شد.‌ در گیاه آویشن شیرازی ترکیب­های مهم کارواکرول (2/29%) و تیمول (6/27%) در تیمار دو ساعت، لینالول (5/19%) و ترکیب‌های گاما-ترپینن (1/6%) و پاراسیمن (8/4%) در تیمار سه ساعت و در گیاه آویشن دنایی ترکیب­های مهم تیمول (7/36%)، ژرانیول (7/12%) و بورنئول (6/4%) در تیمار یک ساعت، ارواکرول (4/30%) در تیمار دو ساعت و لینالول (5/6%) در تیمار سه ساعت بیشترین مقدار راداشتند. بر اساس مشاهده­ها و نتیجه­های به­دست آمده بهترین زمان استخراج اسانس آویشن شیرازی، دو ساعت و آویشن دنایی، یک ساعت می­باشد، بنابراین هزینه­های این فرایند بر اساس نتیجه­های به­دست آمده محاسبه، تأمین و از صرف هزینه­های اضافی در استخراج اسانس این دو گیاه جلوگیری می­شود.
جنس آویشن به دلیل خاصیت دارویی و زیستی یکی از جنس­های مهم و به طور کامل شناخته شده است. آویشن شیرازی و دنایی دو گیاه دارویی ارزشمند هستند که در طب سنتی ایران به طور گسترده از دیرباز استفاده می­شده­اند. اسانس این گونه­ها یک منبع غنی از تیمول است و به همین دلیل ویژگی ضد میکروبی و ضد اکسیدانی دارد. در این پژوهش اندام هوایی گیاهان آویشن شیرازی و آویشن دنایی در مرحله رشد زایشی جمع‌آوری و در سایه خشک شدند. عمل اسانس­گیری برای هر گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر در 3 تیمار زمانی یک، دو و سه ساعته و با 3 تکرار انجام شد. اسانس‌های استخراج شده هر تیمار با هم مخلوط و ترکیب اسانس‌های مخلوط شده با دستگاه GC و GC/MS شناسایی و تجزیه تحلیل شدند. بیشترین درصد اسانس در گیاه آویشن شیرازی در تیمار دو ساعت و در گیاه آویشن دنایی در تیمار یک و سه ساعت مشاهده شد.‌ در گیاه آویشن شیرازی ترکیب­های مهم کارواکرول (2/29%) و تیمول (6/27%) در تیمار دو ساعت، لینالول (5/19%) و ترکیب‌های گاما-ترپینن (1/6%) و پاراسیمن (8/4%) در تیمار سه ساعت و در گیاه آویشن دنایی ترکیب­های مهم تیمول (7/36%)، ژرانیول (7/12%) و بورنئول (6/4%) در تیمار یک ساعت، ارواکرول (4/30%) در تیمار دو ساعت و لینالول (5/6%) در تیمار سه ساعت بیشترین مقدار راداشتند. بر اساس مشاهده­ها و نتیجه­های به­دست آمده بهترین زمان استخراج اسانس آویشن شیرازی، دو ساعت و آویشن دنایی، یک ساعت می­باشد، بنابراین هزینه­های این فرایند بر اساس نتیجه­های به­دست آمده محاسبه، تأمین و از صرف هزینه­های اضافی در استخراج اسانس این دو گیاه جلوگیری می­شود.
واژه‌های کلیدی: آویشن دنایی، آویشن شیرازی، درصد اسانس، رشد زایشی، طول دوره استخراج اسانس
متن کامل [PDF 741 kb]   (2532 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: گیاهان دارویی
دریافت: 1396/7/24 | پذیرش: 1396/7/24 | انتشار: 1396/7/24


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 17، شماره 2 - ( تابستان 1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها